رب گوجه فرنگی فرآورده‌ای است که از حذف پوست و دانه‌های گوجه فرنگی و با تغلیظ آب گوجه فرنگی حاصل می‌شود. رب گوجه فرنگی سرشار از مواد مغذی است، به علاوه ترکیبات مفیدی دارد که در گوجه فرنگی خام به میزان بالایی وجود ندارند.
منظور از خواص رب گوجه فرنگی، همه تاثیرات مثبتی است که رب گوجه فرنگی بر روی سلامتی انسان دارد. به عنوان مثال، تنها یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی منبع بزرگی از آنتی‌اکسیدان است و می‌تواند ۳ تا ۶ درصد از نیاز روزانه به آهن، پتاسیم و ویتامین‌های B را تامین نماید.
به طور کلی می‌توان گفت نه تنها خواص درمانی رب گوجه فرنگی کمتر از خواص درمانی گوجه فرنگی نیست، بلکه حتی در پاره‌ای از موارد بیشتر هم می‌باشد. این مقاله ضمن آنکه مروری بر مواد مغذی رب گوجه فرنگی دارد، مهم‌ترین خواص رب گوجه فرنگی را توضیح خواهد داد.
یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی، تنها دارای ۱۳ کالری و فاقد چربی است. این بدان معنیست که رب گوجه فرنگی احتمالا تاثیر چندانی بر روی افزایش وزن و ابتلا به چاقی نخواهد داشت.
یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی، ۲۴۴ واحد ویتامین A را تولید می‌کند، بنابراین از جمله خواص رب گوجه فرنگی می‌توان به تاثیر مثبت آن روی سلامتی چشم، تولید مثل و رشد جنین اشاره کرد. اگرچه میزان ویتامین C رب گوجه فرنگی از گوجه فرنگی تازه کمتر است، اما باز هم یک قاشق غذاخوری از آن حاوی ۳٫۵ میلی‌گرم ویتامین C است که می‌تواند تاثیر مثبتی روی ایمنی بدن انسان داشته باشد.
رب گوجه فرنگی همچنین منبع ویتامین K و چندین نوع از انواع ویتامین B است. هر قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی دارای ۵ میلی‌گرم آهن است، بنابراین یکی از مهم‌ترین خواص رب گوجه فرنگی، تاثیر بسیار شگرف آن بر روی عملکرد گلبول‌های قرمز خون است. یک قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی همچنین دارای ۱۶۲ میلی‌گرم پتاسیم است که می‌تواند در تنظیم میزان آب و مواد معدنی بدن بسیار موثر باشد.
گوجه فرنگی خام سرشار از آنتی‌اکسیدان است، و خوشبختانه فرآیند تولید رب گوجه فرنگی، باعث افزایش بعضی از انواع آنتی‌اکسیدان‌ها در رب می‌شود. رادیکال‌های آزاد در بدن انسان که مسبب بیماری‌ها هستند و روند پیر شدن را تسریع می‌کنند توسط آنتی‌اکسیدان‌ها نابود می‌شوند.
یک مطالعه منتشر شده در “مجله کشاورزی و مواد غذایی” (Journal of Agriculture and Food Chemistry) در ماه مه سال ۲۰۰۲ نشان داد که تولید فرآیند گرم گوجه‌فرنگی منجر به افزایش فعالیت آنتی‌اکسیدان‌ها به ویژه نوع خاصی از آن‌ها با نام لیکوپن می‌شود. لیکوپن می‌تواند رادیکال‌های آزاد اکسیژن را خنثی کند و به همین دلیل یکی از مهم‌ترین خواص رب گوجه فرنگی تاثیر بسیار مثبت آن در جلوگیری از پیری و ابتلا به سرطان است.
تاثیر گوجه فرنگی بر پروستات موضوعی تقریبا ثابت شده در مجامع علمی است، اما تحقیقات جدیدتر نشان‌دهنده تاثیرات شگرف رب گوجه فرنگی در پیشگیری از ابتلا به سرطان پروستات است.
لیکوپن بیشتر به عنوان یک آنتی‌اکسیدان ضد سرطان پروستات شناخته شده است، اما تحقیقات جدیدتر نشان می‌دهد که ریسک سکته مغزی در مردانی که مصرف لیکوپن بالاتری دارند، به طرز محسوسی کمتر است. هر چند تاکنون دستورالعمل قطعی برای مصرف لیکوپن منتشر نشده است، اما احتمالا خوردن ۴ تا ۸ میلی‌گرم از آن در روز، به اندازه کافی مزایای سلامتی به همراه خواهد داشت. بنابراین با علم بر اینکه هر قاشق غذاخوری رب گوجه فرنگی دارای ۴٫۶ میلی‌گرم لیکوپن است، می‌توان نتیجه‌گرفت خوردن دو قاشق رب گوجه فرنگی در روز، شما را از خواص درمانی رب گوجه فرنگی بهره‌مند خواهد کرد.
خواص درمانی رب گوجه فرنگی تنها محدود به خاصیت ضدسرطانی بودن آن نمی‌باشد و همانطور که در ادامه خواهید دید رب گوجه فرنگی تاثیر بسیار مثبتی در پیشگیری از عوارض ناشی از آفتاب سوختگی هم دارد.
خواص فوق مربوط به گوجه فرنگی خام و همچنین تمامی محصولات مشتق شده از آن می‌باشند. با این حال، میزان لیکوپن به ترتیب در گوجه فرنگی خام، آب گوجه فرنگی، رب گوجه فرنگی و سس گوجه فرنگی افزایش می‌یابد.
از جمله دیگر خواص رب‌گوجه فرنگی خاصیت ضد آفتاب بودن آن است. مصرف کردن رب گوجه فرنگی، می‌تواند شما را در مقابل اشعه ماوراء بنفش خورشید محافظت نماید.
مقاله‌ای که در ماه می ۲۰۰۱ در مجله تغذیه (Journal of Nutrition) منتشر شد، نشان داد که مصرف روزانه ۴۰ گرم رب گوجه فرنگی به همراه ۱۰ گرم روغن زیتون به مدت ۱۰ هفته، می‌تواند تا ۴۰ درصد آفتاب‌سوختگی را کاهش می‌دهد. همچنین مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۱ در مجله پوست بریتانیا (British Journal of Dermatology) منتشر شد، نشان داد که مصرف روزانه ۵۰ گرم رب گوجه فرنگی به طی یک دوره ۱۲ هفته‌ای از تمام خسارت‌های ناشی از آفتاب سوختگی، محافظت می‌کند. محققان، لیکوپن موجود در رب گوجه‌فرنگی را عامل اصلی این تاثیر مثبت دانسته‌اند.
برای افرادی که طب سنتی را دنبال می‌کنند، توجه به طبع خوراکی‌های مختلف بسیار حائز اهمیت است. نکته مهمی که در اینجا باید به آن توجه شود، این است که اگرچه طبع رب گوجه فرنگی مانند گوجه فرنگی، سرد است اما، از نظر درجه سرد بودن بسیار متعادل‌تر از خود گوجه می‌باشد. دلیل متعادل شدن طبع رب گوجه فرنگی نسبت به ماده اولیه آن، استفاده از فرآیندهای پیش‌گرمایش است که به خصوص در فرآیند هات‌بریک بسیار چشمگیر خواهد بود.
بهترین طریقه مصرف رب گوجه فرنگی، رقیق کردن آن در آب است. خواص درمانی رب گوجه فرنگی با حل شدن رب گوجه فرنگی در آب به مراتب بیشتر و تاثیرگذارتر خواهند بود. میزان رقیق کردن رب گوجه فرنگی بستگی به غلظت آن دارد، هر چه رب گوجه فرنگی غلیظ‌تر باشد، به آب بیشتری برای رقیق کردن نیاز خواهد داشت. غلظت رب گوجه فرنگی با شاخصی به نام بریکس سنجیده می‌شود. به طور کلی می‌توان گفت خواص درمانی رب گوجه فرنگی با افزایش میزان بریکس، افزایش می‌یابد.
به طور کلی می‌توان گفت خواص درمانی رب گوجه فرنگی با افزایش میزان بریکس، افزایش می‌یابد.
از نظر طعم‌دار بودن، مصرف رب گوجه فرنگی به همراه سیر، پیاز و ادویه بسیار لذت بخش است به علاوه اینکه پیاز می‌تواند تعدیل کننده قند موجود در رب گوجه فرنگی هم باشد. رب گوجه فرنگی می‌تواند چاشنی مناسبی برای انواع سوپ، خورش و آش باشد، چرا که در کنار حبوبات موجود در چنین غذاهایی می‌تواند انواع مواد مغذی لازم برای بدن انسان را فراهم کند. رب گوجه فرنگی در بسیاری از غذاهایی که شامل گوشت است، در مرحله تفت دادن گوشت به آن اضافه می شود و باعث بهتر شدن طعم و مزه گوشت می شود.
گروه صنعتی سیمرکو جهت تسهیل فرآیند تولید برای کارآفرینان اقدام به اورهال برخی از ماشین آلات خط تولید می نماید که این فرآیند تا ۴۰ درصد از هزینه های اولیه راه اندازی را کاهش خواهد داد.
