تغلیظ کننده بچ جهت انجام فرآیند تغلیظ در خط تولید رب گوجه فرنگی، خط تولید مربا و به طور کلی کلیه خطوط تولید صنایع غذایی که به نوعی باید فرآیند تغلیظ در آنها صورت پذیرد، مورد استفاده قرار میگیرد. از دیگر کاربردهای مهم دستگاه بچ میتوان به استفاده از آن در فرآیند تغلیظ خط تولید شیره انگور و خط تولید شیره خرما اشاره کرد.
این دستگاه که گاها با نام دیگ پخت تحت خلا نیز شناخته میشود، یک دیگ است که به صورت دو جداره طراحی میشود و فرآیند پخت را به صورت حرارت غیر مستقیم و تحت خلا انجام میدهد. مکانیسم پخت تحت خلا منجر به پخت ملایم محصول شده که عدم سوختگی و تولید محصول با حفظ بافت اصلی و کیفیت بالاتر را به دنبال خواهد داشت.
دستگاه تغلیظ کننده بچ بعد از دستگاه پالپر در خط تولید رب گوجه فرنگی قرار می گیرد و عملیات تغلیظ و همچنین پخت را انجام میدهد. دستگاه بچ یک دیگ بزرگ است که روی آن پوشیده شده و قسمت زیرین آن، به صورت دوجداره طراحی شده است.
فرآیند ایجاد خلا در دیگ پخت توسط پمپ وکیوم صورت می گیرد، پمپ خلا (وکیوم) فشار را تا منفی 500 الی منفی 600 میلی متر جیوه پایین می آورد، مواد در دیگ پخت با دمای کمتری به جوش می آید (دمای 60 الی 70 درجه آب به جوش می آید)، در حین فرایند پخت مواد، بخار ایجاد شده از تبخیر محصول در قسمت فوقانی دیگ تجمیع می شود، کانال هودی که در قسمت فوقانی دستگاه به مخزن بچ و کندانسور متصل است، بخار ایجاد شده از تبخیر مواد را، به کندانسور منتقل می کند (این عمل توسط مکش پمپ وکیوم صورت می گیرد)، پمپ آب متصل به کندانسور، آب خنک شده از دستگاه کولینگ تاور را از بالای کندانسور بر روی بخار های تجمیع شده دوش می کند، که این امر باعث تبدیل شدن بخار به میعان می شود، آب بدست امده در قسمت انتهایی کندانسور تجمیع می شود و مجددا به چرخه خنک شدن در کولینگ تاور منتقل می شود، این کار تا زمانی که مواد داخل تغلیظ کننده به بریکس ( غلظت) مورد نظر برسد ادامه خواهد داشت .
آب گوجه بصورت اتوماتیک از بالانس تانک (مخزن ذخیره آب گوجه) بصورت تدریجی وارد اواپراتور می شود و پس از پرشدن مخزن به نسبت ظرفیت دستگاه ، تغلیظ با ورود بخار آب به جداره مخزن و ایجاد وکیوم توسط پمپ خلاء شروع به کار می کند. عوامل موثر در طراحی اواپراتور بچنینگ، مقدار بریکس و تبادل حرارت می باشد .
در تبخیر کننده ها دو مورد بسیار مهم است :1- ظرفیت تبخیر (میزان آبی که از مایع جدا میگردد) 2-اقتصاد بخار (میزان مصرف انرژی به ازاء یک واحد تبخیر). با افزایش درجه حرارت آب گوجه فرنگی می توان سطح انتقال حرارت و میزان بخار مصرفی را کاهش داد. میزان خلاء در بالابردن دامنه اختلاف درجه حرارت آب گوجه ورودی و درجه حرارت نهایی اواپراتور موثر است و باعث افزایش انتقال حرارت و کاهش سطح حرارت دهی و مصرف بخار می گردد. افزایش فشار بخار زنده باعث بالا رفتن دلتای تی می شود و از این طریق مصرف بخار را کاهش می دهد. در ظرفیت های پایین از دیگ پخت بچینگ تحت خلاء استفاده می شود. توجه داشته باشید که فرق پوره و رب گوه فرنگی و مربا و رب انار و شیره خرما میزان بریکس آنهاست. بریکس پوره 15-20 و رب 25-36 و بریکس مربا 60- 65 است. ضریب تبدیل گوجه به رب در حدود 5-7 به 1 است یعنی به ازاء 5-7 کیلو گوجه 1 کیلو رب بدست می آید. البته که با افزایش بریکس آب گوجه، این نسبت کمتر خواهد شد و گوجه های کمتری به ازاء 1 کیلو رب لازم است ( دیگر مواد اولیه هم به همین صورت است). بصورت معمول برای حذف یک کیلو آب یک کیلو بخار لازم است. در افزایش کارایی تغلیظ کننده ها، فاکتورهای بسیار زیادی هم در حین طراحی دیگ ها و هم تولید وجود دارد. دستگاه بچ از يك، دو يا سه بدنه (بول) و يك مبدل حرارتي به صورت shell که در ته (3/1 انتهايي ) قرار دارد تشكيل شده است، جهت جلوگيري از سوختگي رب در قسمت مبدل دستگاه مجهز به سيستم همزن پارويي در قسمت يادشده مي باشد. با توجه به لزوم تغليظ در دماي پايين بجهت كيفيت بيشتر در توليد، سيستم تحت خلا كار كرده تا دماي جوشش پايين آيد لذا تغليظ بچ بجز پمپها و مبدل shell & tube ساير متعلقات دستگاه تغليظ كننده كانينيوس را دارا مي باشد.