خط تولید شوریجات و ترشیجات را میتوان به سه بخش اصلی آمادهسازی مواد اولیه، فرموله سازی محلول و بستهبندی تقسیم بندی کرد. از آنجایی که برای خیارشور و ترشیجات، مثل زیتون و مربا، به طور معمول از بسته بندی شیشه استفاده میشود، امکان اجرای خط تولید این محصولات کنارهم و بهرهبردای از ماشینآلات بسته بندی به صورت مشترک نیز وجود دارد.
یکی از جذابیتهای خط تولید خیارشور برای تولیدکنندگان این است که این خط میتواند به راحتی برای تولید انواع ترشیجات و شوریجات دیگر قابل پیاده سازی باشد. بخش فرمولاسیون هم این امکان را فراهم میکند که محصول دقیقا بر اساس ذائقه بازار هدف تولید شود. به این شکل میتوان با داشتن این خط تولید به سبد کالایی متنوع و بزرگی دست پیدا کرد.
ظرفیت این خط تولید بیشتر وابسته به ماشین آلات بخش بسته بندی، یعنی پرکن، دربند و تونل پاستور است. در واقع تولید روزانه میتواند بین 2 تا 7 تُن محصول متغیر باشد.
کلیه حقوق مادی و معنوی این طرح متعلق به گروه صنعتی سیمرکو میباشد.
محفظه دوار این دستگاه دارای شیارهایی است که فواصل آنها بر اساس قطر و اندازههای مورد نظر جهت جداسازی خیارها تنظیم شده است. با چرخش این محفظه و حرکت خیارها داخل این درامِ دوار، جداسازی انجام میگیرد و خیارها برا اساس اندازه به وان نگهداری منتقل میشوند.
شست و شوی خیار در دو مرحله انجام میگیرد، در مرحله اول گل و لای داخل وان شست و شو توسط جریان آبی که بلوئر ایجاد میکند جدا میشوند .
در مرحله دوم خیارها روی بالابر توسط نازلهای آب با فشار بالا شسته میشوند. به این شکل محصول اولیه کاملا پاک شده و آماده فرآیند کنسرو سازی است.
پس از شست و شو، خیارها وارد دستگاه گلگیر می شوند تا ساقه گیاهی آنها جدا شود. برای این منظور، میلهگردهای پوشیده از نوار لاستیکی به صورت افقی و موازی در کنار هم قرار گرفتهاند و بوسیله گیربکس متصل به الکتروموتور بر خلاف جهت یکدیگر میچرخند. با قرار گرفتن خیارها در شیار بین میله گردها، ساقه آنها گیر کرده و جدا میشود.
دستگاه سوکزن دارای نوار نقاله و سوزنهایی متصل به صفحهای فلزی میباشد. صفحه فلزی به لنگی متصل است و با هر بار چرخش آن، سوزنها به صورت عمودی به سطح نوار نقاله نزدیک میشوند. با عبور خیارها از روی نوار نقاله، سوزنها به خیارها برخورد میکنند و بر روی بدنه آنها سوراخ ایجاد میکنند.
قبل از ریختن خیارها داخل شیشه، برای اطمینان از سالم بودن آنها، به بررسی و بازبینی نیاز است. این کار توسط اپراتورهایی انجام میشود که کنار نوار بازبینی قرار دارند. برای دسترسی راحت اپراتورها به سطح روی نوار بازبینی معمولا این نوار در ارتفاع ۸0 و با عرض ۶۰ سانتیمتر ساخته می شود.
شیشههای خالی توسط اپراتور از پالت خارج شده و بر روی سینیِ گردان این دستگاه قرار میگیرند. سینی گردان با هر بار چرخیدن به کمک نیروی گریز از مرکزی که ایجاد میکند، شیشهها را به کناره دستگاه هدایت میکند، شیشهها از خروجیای که در یک سمت سینی تعبیه شده خارج شده و بر روی نوار نقاله دستگاه بعدی قرار میگیرند.
شیشهها قبل از پر شدن میبایست استریل شوند، برای این منظور نازلها، بخار آب را با فشار به داخل شیشههای خالی میزنند.
آب باقیمانده از شست و شوی شیشه، میتواند باعث ایجاد کپک و خراب شدن محصول زودتر از تاریخ انقضای آن شود. برای جلوگیری از این اتفاق، در دستگاه خشک کن شیشه، شیشهها از تونل حرارتی عبور میکنند و گرمای ایجاد شده توسط المنت باعث خشک شدن کامل آنها میشود.
این پرکن، دارای نوار ترانسپورت جهت هدایت شیشهها به سمت محفظه دوار میباشد. خیارها با هر بار چرخش محفظه، به سمت پایین سقوطی میکنند و داخل شیشههای خالی میریزند. این کار به صورت پیوسته انجام میشود و شیشهها پر و لبریز میشوند. در نتیجه قبل از خارج شدن شیشه، مقدار اضافی خیار از روی سطح آن برداشته میشود.
با توجه به نوع پرشدن خیارها توسط دستگاه پرکن، نیاز است تا اپراتورها بر روی انجام این عملیات بازبینی داشته باشند، در صورتی که سطح شیشه از خیار پر نشده باشد، اپراتور به صورت دستی، این کار را نهایی میکند تا روی سطح شیشه، محصول یکنواخت دیده شود.
جهت ترکیب و ساخت محلول آب و نمک برای کنسرو خیارشور از دستگاه فرمولاسیون استفاده میشود. فرمولاسیون دارای یک مخزن در قسمت زیر و یک یا دو مخزن در قسمت فوقانی میباشد. همه این مخازن دارای ژاکت (جداره بخار آب) و همزن میباشند، با این تفاوت که در مخزن پایین، همزن با سرعت بالا جهت ترکیب کردن آب، نمک و ادویههای دیگر در حال گردش است، اما در مخازن بالا سرعت همزن کمتر است.
در خط تولیدهای کنسروی دو مدل محلول ریز مورد استفاده قرار میگیرد، یکی محلول ریز دوشی است که به صورت پیوسته سس ساخته شده را به صورت دوشی روی مواد داخل قوطی میریزد، و دیگری محلولریز پنوماتیک است که در آن زمانی که قوطی زیر نازلها قرار میگیرد، سنسور به PLC سیگنال میدهد و دستگاه به طور اتومات جلوی عبور قوطیها را گرفته و سس را داخل آنها میریزد.
جهت خارج کردن هوای باقی مانده روی سطح محصول داخل قوطی، با عبور دادن قوطیهای پرشده از زیر نازلهای بخار، دمای سطحی و داخلی قوطی بالا رفته و باعث ایجاد انبساط و خارج شدن هوا از داخل قوطی میشود. در صورت باقی ماندن بخار آب داخل قوطی پس از دربندی و فرآیند خنک کردن در اتوکلاو ، بخار آب به قطره تبدیل شده و ایجاد خلا میکند.
این دستگاه دارای ریل درب گذار است که قبل از ورودی شیشه به بخش اصلی، درب را روی شیشه فیکس میکند. بعد از آن شیشه با حرکت روی نوار نقاله از بین هدهای دربند عبور میکند و درب شیشه توسط این هدها میچرخد تا جایی که کاملا بسته شود.
پس از عمل دربندی شیشهها و یا قوطیها، با نوار کانوایری که بین دستگاه دربندی و تونل پاستور تعبیه شده است، ظروف به داخل تونل پاستور انتقال داده میشود. تونل پاستور دارای یک محفظه تونلی سه قسمتی میباشد که آب را در دماهای مختلفی بر روی ظروف دوش میکند، با نوار نقالهای که در این دستگاه تعبیه شده ظروف ابتدا در مرحله دوش آب داغ در مدت زمان مشخصی قرار می گیرد و همین روال برای دو مرحله دیگر که دارای آب ولرم و آب سرد میباشد صورت می گیرد و در انتها توسط فنهای تعبیه شده ظروف خشک میشوند.
در بسته بندی شیشه، یک غلاف نایلونی جهت نشان دادن پلمپ بودن شیشه و البته نام شرکت تولیدکننده دور درب دیده میشود. دستگاه غلافزن در مرحله اول این غلاف را دور شیشه قرار میدهد و در مرحله دوم با عبور از تونل حرارتی آن را شرینک میکند.
این دستگاه لیبل محصول را روی بسته بندیشیشه میچسباند. لیبل به صورت رول روی لیبلزن قرار داده میشود، سنسور با رسیدن محصول فرمان شروع عملیات را صادر میکند و دستگاه با چرخاندن شیشه لیبل را روی آن میچسباند. در آخر هم لیبل توسط کاتر برش میخورد و کاغذ پشت برچسب از چرخه خارج میشود.
جهت خارج کردن هوای باقی مانده روی سطح محصول داخل قوطی، با عبور دادن قوطیهای پرشده از زیر نازلهای بخار، دمای سطحی و داخلی قوطی بالا رفته و باعث ایجاد انبساط و خارج شدن هوا از داخل قوطی میشود. در صورت باقی ماندن بخار آب داخل قوطی پس از دربندی و فرآیند خنک کردن در اتوکلاو ، بخار آب به قطره تبدیل شده و ایجاد خلا میکند.
شیشهها توسط اپراتور روی کارتن یا پلاستیکهای لبه کوتاه چیده میشوند. بعد از آن توسط جک جلو برنده به داخل شیرینک پک هدایت شده و نایلونکشی میشوند. داخل تونل، گرمای ایجاد شده توسط المنت، نایلون را فرم میدهد و شیشهها را پک میکند.
گروه صنعتی سیمرکو، تا کنون افتخار مشارکت در راهاندازی 170 کارخانه داخلی و 37 کارخانه خارجی را داشته است.
سس چیلی، ترشی فلفل
رب گوجه فرنگی، انواع مربا، خیارشور
خیارشور، ترشیجات
کارشناسان فنی مجموعه سیمرکو با گردآوری مهمترین سوالاتی که حاصل تعامل چندین ساله با کارآفرینان فعال در حوزه تولید مواد غذایی است، سعی در یافتن مدلی کردهاند که بتواند پاسخگوی چنین دغدغههای باشد. بر اساس مدل پیشنهادی سیمرکو جهت راهاندازی خط تولید، مسیر کارآفرینان از زمان شکلگیری یک ایده تا تولید محصول نهایی شامل موارد زیر میباشد.
گام نخست: مشاوره تخصصی و امکانسنجی اولیه
گام دوم: ارائه طرح توجیهی و اخذ جواز تاسیس
گام سوم: طراحی و ساخت ماشینآلات
گام چهارم: اجرای زیرساختها و راهاندازی خط تولید
گام پنجم: تولید آزمایشی محصول و اخذ جواز بهرهبرداری
گام ششم: اخذ پروانههای بهداشتی
گام هفتم: آموزش و مشاوره
گام هشتم: تولید نهایی، بازاریابی و فروش محصول
معمولا خیارها به صورت بشکه ای، سبدی، کیسه ای از کشاورز تهیه می شوند و پس از گرید بندی (سورت کردن) به نسبت سفارشی که مشتری درخواست تولید داده است، این خیارها مورد استفاده قرار می گیرند. ولی به طور کلی گرید بندی خیارها شامل ممتاز، ویژه ، سوپر ویژه و نول و خیارهای بزرگتر می باشد که هر یک از اینها دارای سایز طولی و قطری تعریف شده ای می باشد، خیارهای ممتاز، ویژه، سوپر ویژه برای بسته بندی در داخل شیشه مورد استفاده قرار میگیرد و خیارهای نول و بزرگتر برای بسته بندی در داخل قوطی و حلب ۱۷ کیلوئی و یا به صورت تخمیری بشکهای مورد استفاده قرار میگیرند.
بیشتر خیارهای مورد استفاده در کنسرو خیارشور از شهرهای همدان، شیراز، کردستان، لرستان و… تهیه میشود، احداث یک کارخانه بستگی به رویکرد موسس مجموعه در نحوه بازاریابی و فروش محصول دارد(صرفا تولید کننده باشد و یا هم تولیدکننده و فروشنده باشد)، در صورتی که احداث کارخانه نزدیک به زمین برداشت خیار باشد هزینههای تامین مواد اولیه پائین خواهد بود ولی دسترسی به بازار های فر وش و بزرگتر با هزینه های حمل بیشتری میسر میشود. در صورتی که کارخانه دور از زمینهای برداشت خیار باشد هزینههای تامین مواد اولیه بیشتر و دسترسی به بازار بهتر خواهد بود.
بله– با توجه به فرهنگ غذایی و سرانه مصرف، خیار در بسیاری از استانهای کشور کاشت و برداشت
میشود، که نزدیک به ۹۹٪ از خیارهای برداشت شده ریز در خط تولید کنسرو خیارشور مورد استفاده قرار می گیرد. پس کاشت و برداشت خیار هر ساله در ظرفیت های بالا صورت میگیرد که این موضوع میتواند کاهش هزینههای تولید و افزایش صادرات این محصول را به دنبال داشته باشد .
ظرفیتی که علاوه بر توجیه پذیر کردن هزینههای ثابت و جاری، متناسب با سرما گذاری اولیه و درخواست بازار باشد. پیشبینی مواد اولیه شامل تهیه رب متناسب با ظرفیت بسته بندی، تهیه قوطی و درب قوطی، شیشه و درب شیشه، کارتن و نایلون، انرژی مصرفی و همچنین در نظر گرفتن بازار عرضه و تقاضا میباشد.
مراحلی که معمولا در فازبندی های هدف گذاری شده به صورت استاندارد مطرح هست عبارتند از :
فاز اول : شناخت موسس از روند تولید و آشنا شدن با فضای مربوطه و موانع پیش رو، بدست آوردن راهکارهای برون رفت از موانع ، فرصت ها و چالشهای پیش رو در سال نخست تجربه میشه
فاز دوم: تبلیغات و حضور مدوام و بهره برداری از فرصتها و ارائه آفرهای فروش با حداقل سود و حداکثر تیراژ، آشنا شدن توزیع کنندگان و فروشندگان با محصول تولید شده در سال دوم
فاز سوم: تنوع در محصولات و کاهش هزینههای بازرگانی، کاهش هزینههای تولید، تمرکز در ایجاد بازار هدف با توجه به دادههای بدست آمده در طی دو سال
فاز چهارم :پاسخ مناسب به درخواستهای مشتریان با توجه به بازخورد بازرگانی و فروش، ایجاد نمایندگی داخلی و خارجی، تولید محصول با درنظر گرفتن محیط و بازار هدف و سفارش مشتری، صادرات محصول رقابتی