دستگاه تغلیظ کننده کانتی نیوس یا همان اواپراتور دو یا چند مرحله ای(اثره)، آب گوجه بدست آمده از بخش آبگیری خط تولید را توسط خلاء ایجاد شده در دستگاه، به صورت تدریجی وارد می نماید تا طی دو یا سه مرحله تغلیظ توسط افکت های دستگاه به غلطت مورد نظر برساند و توسط پمپ های مخصوص، رب بدست آمده را خارج نماید .
دستگاه تغلیظ کننده کانتینیوس که با عنوان اواپراتور نیز نام برده می‌شود، دستگاهی است که جهت انجام عملیات تغلیظ در خطوط تولید صنایع غذیی مورد استفاده قرار می‌گیرد. دستگاه کانتینیوس به گونه‌ای طراحی می‌شود که فرآیند تغلیظ را چند مرحله‌ای و ادامه دار تا زمان رسیدن غلظت محصول به غلظت مورد نظر ادامه می‌دهد. بیشترین کاربرد دستگاه کانتینیوس در خطوط تولید صنایع غذایی به عنوان ماشین تغلیظ کننده در خط تولید رب گوجه فرنگی و خط تولید کنسانتره میوه میباشد.
عملکرد دستگاه کانتینیوس رب همانند تمامی دستگاه‌های تغلیظ کننده یا اواپراتورها از بین بردن آب از یک مخلوط است. این کار با بخاری که از دیگ بخار وارد دیگ های تحت خلا می شود صورت می گیرد. دستگاه کانتینیوس از دیگ‌های تحت خلا تشکیل شده است که عملیات حرارت دیدن در آن‌ها صورت می‌پذیرد. این دیگ‌ها به یکدگیر متصل بوده و در طول مسیر با هم ارتباط دارند. دیگ اول ورودی آب گوجه و دیگ آخر نیز خروجی رب با بریکس مورد نیاز را خواهد داشت. مکانیسم کلی دستگاه کانتینیوس به این شکل است که، آب گوجه فرنگی در هر کدام از دیگ‌های تحت خلا به یک بریکس خاصی می‌رسد. و در نهایت در آخرین دیگ به بریکس مورد نیاز خواهد رسید.
رب بدست آمده جهت خروجی های مختلفی مورد استفاده قرار می گیرد که شامل بسته بندی رب به صورت فله ای داخل بشکه های پلاستیکی، بسته بندی داخل کیسه های اسپتیک، بسته بندی داخل قوطی و شیشه.
در توضیخ عملکرد دستگاه که کار اصلی آن تبخیر ماده یا خوراک است فرایند کار به شرح زیر است :
تبخیر فرآیندی است که بوسیله مبادله گرما از طریق بخار یا جوشاندن، یک مایع را از یک جامد جدا می کنند. هدف از تبخیر، تغلیظ محلول حاوی یک حل شونده غیر فرار (یعنی جامدات) و یک حلال (یعنی مایع)، که معمولا آب است، میباشد. تبخیر قسمتی از حلال باعث شده که سیالی با غلظت و ویسکوزیته بالاتر تولید شود.
از اواپراتور ها در صنایع مختلف غذایی، شیمیایی، ساخت کاغذ و صنایع دارویی به طور مرتب برای تولید سیالاتی با درجه غلظت بالاتر استفاده می کنند.
تغلیظ سازی توسط تبخیر همچنین باعث افزایش غلظت مواد سُلب نسبت به سایر روش های تغلیظ سازی می شود.
در اواپراتور چند اثره، بخار حاصله از بدنه اول ، بدنه دوم را در نقطه جوش پایین تر گرم می کند. اثر یا بدنه اول به طور مستقیم با بخار گرم می شود و بدنه یا اثر دوم به طور مرتب با دمای جوش یا فشارِ نزولی گرم می شود. بدنه تغلیظ کننده کانتینیوس طوری ساخته می شود که معمولا برای فرآیند تحت خلا مورد استفاده قرار بگیرد. دلیل آن هم پایین آوردن دمای جوش میباشد(به عنوان مثال ۸۵ درجه سانتی گراد هنگامی که فشار بخار یک مایع با فشار جو برابر شود مایع شروع به جوشیدن می کند. پس برای اینکه بتوان این مایع را دماهای پاینتر بجوش آورد باید فشار سطح آن را کاهش داد. در فرآیند تغلیض سازی از اواپراتور تحت خلا استفاده می کنند که فشار سطح سیال را به حداقل می رساند و در نتیجه سیال مورد نظر در دمای بسیار پایین تر شروع به جوشیدن می کند. در صنایع مختلف برای کاهش آب مواد غذایی از این روش استفاده می کنند. در این میان، از انژکتورهای بخار یا پمپ های خلاء مکانیکی برای ایجاد خلا و کاهش فشار استفاده می کنند. بسته به نوع و کمترین نقطه جوش تغلیظ کننده کانتینیوس، از یک یا چند پمپ استفاده می کنند. از جمله ویژگی های سیستم های خلاء، حذف گازهای غیر کندانسی است که در گازهای خوراکِ ورودی حل شده اند یا از طریق جداره های اواپراتور، وارد آن شده اند ، میباشد. اغلب سیستم های تغلیظ کننده کانتینیوس به طور مستقیم یا غیر مستقیم یک کندانسور سرد کننده آب را با خود دارند تا بخارهای خروجی را به آخرین اثر یا بدنه اواپراتور کندانس کنند. این کار باعث افزایش خلا می شود. اواپراتور هایی که دارای سیستم متراکم سازی بخار هستند به کندانسور خارجی نیاز ندارند. زیرا بخارهای تولید شده به صورت کامل به بخش حرارتی اواپراتور کندانس می شوند.
تبخیر کننده ها ، یکی از پرکاربرد ترین دستگاه ها در صنایع مختلف مانند موادغذایی، چوب، کاغذ هستند . وظیفه این دستگاه تبخیر کردن خوراک می باشد . حال هدف از این کار یا تغلیظ خوراک می باشد و یا بدست آوردن بخارات حاصل و استفاده از آن ها
به طور کلی در تبخیر کننده ها، پنج جریان اصلی وجود دارد 1. خوراک یا ماده غذایی با بریکس پایین 2. بخار داغ یا سوپرهیت 3. لیکور یا ماده غذایی تغلیظ شده 4. بخار خروجی از ماده غذایی 5. آب کندانس.
تبخیر کننده ها بر اساس تعداد واحد به 2 دسته تقسیم می شوند :
