مقاله‌ای از گروه پژوهشی سیمرکو
هزینه راه‌اندازی خط تولید رب گوجه ، مهم‌ترین عاملی است که در مراحل امکان سنجی احداث کارخانه و در ارزیابی‌های مربوط به توجیه اقتصادی، مورد بررسی قرار می‌گیرد. هزینه راه‌اندازی عمدتا شامل هزینه‌های ثابت و هزینه‌های جاری می‌باشد که معمولا در طرح توجیهی خط تولید رب گوجه‌فرنگی محاسبه می‌شود.
بیشترین هزینه ثابت در راه‌اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی، معمولا مربوط به تهیه ماشین‌آلات و تاسیسات خط تولید است و بیشترین هزینه جاری متعلق به ادای حقوق پرسنل تولید می‌باشد. خط تولید رب گوجه فرنگی از جمله خطوط تولیدی است که در نوع پیاده‌سازی بسیار انعطاف پذیر است و می‌تواند از کارخانه‌های کوچک زود بازده تا کارخانه‌های بزرگ با اهداف صادراتی را دربر گیرد.
عوامل موثر در تعیین هزینه راه‌اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی عبارتند از:
ظرفیت خط تولید، مهم‌ترین پارامتر در برآورد کردن هزینه راه‌انداری خط تولید رب گوجه فرنگی است. منظور از ظرفیت خط تولید در خطوط تولید رب گوجه فرنگی، میزان گوجه وارد شده به خط تولید در یک روز کاری کارخانه بر حسب تن می‌باشد.
به عنوان مثال اگر ظرفیت یک خط تولید رب گوجه فرنگی، ۵۰۰ تن باشد، به این معنی است که اگر تمام ماشین آلات خط تولید به مدت ۲۴ ساعت به صورت مداوم فعال باشند، این خط تولید توان دریافت ۵۰۰ تن گوجه در روز را خواهد داشت. هر چند، ظرفیت یک خط تولید با توجه به سیاست‌هایی که مدیران کارخانه دنبال می‌کند، می‌تواند محدوده گسترده ای از اعداد را دربرگیرد، اما چند محدوده ظرفیت خط تولید رب گوجه فرنگی که رواج بیشتری در ایران دارند، عبارتند از زیر است.
گروه صنعتی سیمرکو در سال 1380 به منظور بومی سازی ساخت ماشین آلات صنایع غذایی تشکیل شد. اولین اقدام این شرکت در این راستا طراحی و ساخت دستگاه دربند قوطی فلزی و بهینه سازی فرآیند استریلیزاسیون بود.
خط تولید رب با ظرفیت ۵۰ تن، کوچکترین خط تولید رب در مقیاس صنعتی است که کلیه فرآیندهای آن توسط ماشین‌آلات و به‌شکل اتوماتیک انجام می‌شوند. این خط تولید مجهز به کلیه ماشین‌آلات آماده‌سازی از قبیل سورتینگ گوجه، کراشر، پری‌هیتر و صافی آب گوجه می‌باشد. تنها تفاوت این خط با خطوط صنعتی بزرگتر در مرحله تغلیظ است. فرآیند تغلیظ در این خط تولید توسط دستگاه بچ دو بول انجام می‌شود در حالیکه در خطوط صنعتی با ظرفیت بیشتر، از دستگاه کانتی‌نیوس جهت انجام تغلیظ استفاده می‌شود.
ظرفیت ۳۰۰ تن، کمترین ظرفیت برای راه‌اندازی یک خط تمام‌اتوماتیک تولید رب گوجه‌فرنگی می‌باشد. کلیه ماشین‌آلات این خط اعم از آماده‌سازی، تولید و بسته‌بندی به‌صورت تمام‌اتومات می‌باشند. به‌عنوان مثال فرآیند استریلیزاسیون و بسته‌بندی توسط ماشین‌آلات پاستوریزاتور، پرکن ۸ پیستون روتاری، دربند چهارهد تمام‌اتوماتیک و تونل پاستور انجام می‌شود. فرآیند تغلیظ نیز توسط دستگاه اواپراتور کانتی‌نیوس با ظرفیت ۳۰۰ تن تغلیظ صورت می‌گیرد.
به‌طور کلی ظرفیت ۳۰۰ تن یک ظرفیت ایده‌آل برای راه‌اندازی یک خط کامل رب گوجه‌فرنگی است که تمامی فرآیندهای آماده‌سازی، تولید و بسته‌بندی در آن به‌صورت اتوماتیک انجام شوند.
خط تولید رب با ظرفیت ۵۰۰ تن در روز، نخستین خط تولید رب صنعتی با ظرفیت بالا تلقی می‌شود، به‌طوریکه سایر ظرفیت‌های بالا نظیر ظرفیت‌های ۷۰۰ تن و ۹۰۰ تن در روز به‌راحتی با گسترش این خط قابل پیاده‌سازی خواهند بود. جهت انجام فرآیند تغلیظ در این خط هر دو دستگاه بچ و کانتی‌نیوس مورد استفاده قرار می‌گیرند. کلیه فرآیندهای آماده‌سازی تولید و بسته‌بندی در این خط به‌صورت تمام‌اتومات انجام شده و مجهز به اتوماسیون صنعتی همراه با PLC می‌باشند.
تولید رب فله برای کارآفرینایی که صرفا قصد تولید رب را دارند و تمایلی برای برندسازی و تولید محصول نهایی ندارند، گزینه مناسبی خواهد بود. در بسیاری موارد، با توجه به حذف هزینه‌های سنگین مربوط به بسته‌بندی و برندسازی، تولید رب فله توجیه اقتصادی بالایی پیدا می‌کند.
ماشین‌آلات خط تولید رب فله تنها شامل دستگاه‌های مربوط به آماده‌سازی و تولید می‌باشند. با حذف فرآیند بسته‌بندی در این خط، دیگر نیازی به ماشین‌آلات پرکن، دربند، جت‌پرینتر و شیرینک‌پک نخواهد بود. به همین دلیل، هزینه راه‌اندازی خط تولید رب فله به مراتب کمتر از خط کامل تولید و بسته‌بندی رب خواهد شد.
در صورتیکه راه‌اندازی خط تولید رب با اهدف صادراتی صورت گیرد، باید رب گوجه به‌صورت اسپتیک تولید شود. جهت راه‌اندازی خط تولید اسپیتک الزاماتی وجود که از آن جمله می‌توان به خط پرکن اسپتیک اشاره کرد. رب اسپیتک محصولی است که جهت صادرات به کشورهای اروپایی به ویژه روسیه، بسیار مورد توجه است.
راه‌اندازی خط بسته‌بندی رب ۵۰ تن برای کارآفرینانی که تمایل دارند به‌سرعت وارد حوزه تولید شوند و در کمترین زمان ممکن، محصول خود را به بازار ارائه دهند، گزینه ایده‌آلی خواهد بود. هزینه راه‌اندازی این خط، به دلیل حذف ماشین‌آلات مربوط به تولید رب و همچین حذف هزینه‌های جاری مربوط به خرید گوجه‌فرنگی، به‌شکل قابل توجهی پایین‌تر از خط کامل رب خواهد بود.
گروه صنعتی سیمرکو سازنده و طراح هشت خط تولید برای راه‌اندازی محصولات غذایی کنسروی است. که با آخرین تکنولوژی های روز دنیا رقابت می کند و می تواند …
بودجه مورد نیاز برای راه اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی ارتباط تنگاتنگی با تعداد و ظرفیت ماشین‌آلات خریداری شده دارد، و معمولا توسط مدیران کارخانه و در مراحل اولیه احداث آن، تعیین می‌شود. خطوط تولید رب گوجه فرنگی بر حسب تعداد نیروی انسانی به کار گرفته شده، شامل دو حالت زیر می‌باشند:
خط تولید رب گوجه فرنگی اتومات، خط تولیدی است که تولید محصول در آن، با کمترین استفاده از نیروی انسانی و با بهره‌برداری حداکثری از ماشین‌آلات خط تولید رب گوجه فرنگی، انجام می‌شود. این خط تولید، برای افرادی مناسب است که قصد دارند با صرف بیشترین هزینه ثابت اولیه، هزینه‌های جاری (دستمزد پرسنل تولید) را کاهش دهند تا هر چه سریعتر به نقطه بازگشت سرمایه دست یابند.
خط تولید رب گوجه فرنگی نیمه اتومات، خط تولیدی است که حتی الامکان از ماشین‌آلات کمتری در آن استفاده شود، به عنوان مثال در مراحل جداسازی، شستشو و خرد کردن گوجه‌ها به جای استفاده از ماشین‌آلاتی مثل سورتینگ و خرد‌کن از نیروی انسانی استفاده شده باشد. خط تولید نیمه اتومات یا به عبارت دیگر خط تولید با حداقل ماشین‌آلات، معمولا خط تولیدی با ظرفیت کم می‌باشد و بیشتر برای افرادی مناسب است که تمایل به راه‌اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی با کمترین هزینه را دارند.
ماشین‌آلات خط تولید بر اساس نو یا اورهال بودن به سه دسته زیر تقسیم می‌شوند:
انتخاب هر کدام از خط تولیدهای نو یا اورهال، وابستگی مستقیم به میزان بودجه در نظر گرفته شده برای راه‌اندازی یک خط تولید رب گوجه فرنگی دارد و بر اساس مطالعات انجام شده در مرحله امکان‌سنجی احداث کارخانه، تعیین می‌شود.
خط تولید نو، خط تولیدی است که تمام ماشین‌آلات آن از همان ابتدا به صورت نو طراحی و تولید شوند و معمولا برای افرادی مناسب است که محدودیتی برای سرمایه‌گذاری ندارند و می‌خواهند با شتاب بیشتری در بازار وارد شده و رشد کنند.
خط تولید رب گوجه فرنگی دست دوم (اورهال)، خط تولیدی است که ماشین‌آلات آن به گونه ای بازسازی و تعمیر شده‌اند که بتوانند بدون هیچ اخلالی، فرآیند تولید را تا رسیدن به محصول نهایی انجام دهند. افرادی که تمایل به صرف هزینه کمتری برای راه‌اندازی خط تولید دارند، معمولا خریدن خط تولید رب گوجه فرنگی دست دوم را ترجیح می‌دهند. در چنین مواردی تنها نکته‌ای که خریداران باید به آن توجه کنند، معتبر بودن شرکتی است که بازسازی ماشین‌آلات خط تولید رب گوجه فرنگی را انجام داده است، زیرا خریدن خط تولید رب گوجه فرنگی دست دوم از شرکت‌ها یا اشخاص نا معتبر، می‌تواند هزینه‌های گزافی را به خریداران تحمیل کند.
خط تولید ترکیبی، خط تولیدی است که برخی از ماشین‌آلات آن به صورت نو و برخی دیگر به صورت دست دوم تهیه شده باشند. تعداد و چگونگی ترکیب ماشین‌آلات اورهال و نو، بر حسب سیاست‌های تولیدی و با توجه به بودجه مورد نظر تولیدکنندگان تعیین می‌شود. به‌عنوان مثال بسیاری تولیدکنندگان ترجیح می‌دهند فرآیند درب‌بندی توسط ماشین‌آلات دربند روسی و یا ایتالیایی انجام شود. در چنین مواردی ماشین‌آلات مورد نظر خط تولید به‌صورت کامل طراحی و ساخته می‌شوند و با دستگاه‌های اورهال شده، هماهنگ می‌گردند.
گروه صنعتی سیمرکو تمامی جنبه‌های مورد نیاز برای راه اندازی کارخانجات صنایع غذایی را از صفر تا صد طراحی و تولید می کند.
خط تولید رب گوجه‌فرنگی، از جمله خطوط تولیدی است که می‌تواند با بهرهبرداریهای مشترک، مورد استفاده قرار گیرد. به عنوان مثال خط تولید مربا، خط تولید رب انار و خط تولید سس گوجه از جمله خطوط تولیدی هستند که می‌توانند با تغییر اندکی در خط تولید رب گوجه فرنگی، در کنار آن مورد بهره‌برداری قرار گیرند. هر چه بهرهبرداریهای مشترک بیشتر باشد، از طرفی هزینه تمام شده بیشتر می شود و از طرفی دیگر، سود بیشتری به خاطر داشتن بازارهای بزرگتر، حاصل خواهد شد.
محلی که برای احداث کارخانه انتخاب می‌شود، تاثیر بسزایی در هزینه راه‌اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی خواهد داشت. به عنوان مثال احداث کارخانه در خارج از کشور، و یا در هر جایی که از محل تهیه مواد اولیه فاصله بیشتری داشته باشد، می‌تواند به بیشتر شدن هزینه راه‌اندازی خط تولید، منجر شود.
به طور کلی هزینه احداث یک کارخانه رب گوجه فرنگی شامل هزینه های ثابت و هزینه های جاری می باشد که در ادامه به اختصار بیان می شود.
گروه صنعتی سیمرکو به عنوان طراح و سازنده ماشین آلات و خطوط تولید کنسرو در ساخت بیش از 200 کارخانه مشارکت داشته است و…
در برآورد هزینه راه‌اندازی خط تولید رب گوجه فرنگی باید به موارد زیر توجه شود تا از وقوع هر گونه خسارت‌های مالی در آینده، پیشگیری به عمل آید:
قیمت خط تولید رب گوجه فرنگی برابر با مجموع قیمت تمام ماشین‌آلات و تاسیساتی است که در خط تولید به کار گرفته شده‌اند. از آنجا که طیف وسیعی از ماشین‌آلات با ظرفیت‌های مختلف در یک خط تولید رب گوجه‌فرنگی موجود می‌باشند، ارائه یک عدد قطعی به عنوان قیمت خط تولید رب گوجه فرنگی چندان قابل اعتماد نخواهد بود، به همین دلیل معمولا به افرادی که قصد خرید خط تولید رب گوجه فرنگی را دارند توصیه می‌شود تا با مشاوران با تجربه در زمینه تولید رب گوجه فرنگی مشورت کنند و قیمت نهایی و به روز شده را از آن‌ها استعلام نمایند.
بسیاری از مخاطبین گروه صنعتی که جهت راه‌اندازی خط تولید رب با شرکت در تعامل هستند، همواره این سوال را می‌پرسند که با همه این توضیحات (که در بالا اشاره شده)، در نهایت هزینه راه‌اندازی خط تولید رب گوجه چقدر است؟ در پاسخ باید عنوان کرد، هزینه ماشین‌آلات مربوط به راه‌اندازی یک واحد تولید رب گوجه‌فرنگی بسته به ظرفیت ممکن است از حدود ۳ تا ۳۰ میلیارد تومان متغیر باشد. بر خلاف باور عمومی، هزینه ماشین‌آلات اگرچه بخشی مهمی از هزینه‌های راه‌اندازی را شامل می‌شود، اما صرفا با خرید ماشین‌آلات نمی‌توان یک خط تولید رب گوجه‌فرنگی را راه‌اندازی کرد. در جلساتی که کارشناسان فنی سیمرکو با تولیدکنندگان برگزار می‌کنند، آنالیز دقیقی از هزینه‌های انجام شده و چگونگی انجام پروژه انجام می‌شود.
